Waarom is vakantie houden gezond?

Hoe zorg je ervoor dat je het meeste profijt hebt van je kostbare vakantiedagen? Wij nemen je mee in de betere vakantiekunde. Daarvoor gebruiken we een bekende theorie uit de positieve psychologie, de zelfdeterminatietheorie van Ryan en Deci. Deze theorie onderscheidt drie basisbehoeften van de mens: autonomie, verbondenheid en competentie.

De behoefte om zelf te bepalen: autonomie

Mensen hebben een diepe behoefte om zelf hun leven vorm te geven en hun levensloop te bepalen. Vakanties geven je de kans om aan die behoefte te voldoen. Je hebt de keuze: blijf je thuis of ga je op pad, en zo ja, waarheen? Je kunt kiezen uit heel verschillende typen vakanties. Je kunt vaak het verloop van de dag méér zelf bepalen dan op je werk. Dat versterkt allemaal je gevoel van autonomie. Uit onderzoek blijkt dan ook dat het niet zoveel uitmaakt wát je doet op vakantie, maar dat het wel uitmaakt of je de ervaring hebt dat je kunt kiezen en je eigen voorkeuren kunt volgen. Tijdens een vakantie naar jouw keuze ervaar je het meeste geluk en rust je het beste uit.

De behoefte aan warme relaties met anderen: verbondenheid

Natuurlijk is onze autonomie niet onbeperkt. We vieren vaak vakantie samen met andere mensen, die hun eigen voorkeuren hebben. En ook wanneer je ervoor kiest om alleen op vakantie te gaan, zijn er altijd anderen om je heen die je vrijheid wat inperken. Dat is goed voor mensen. We hebben een sterke behoefte aan verbondenheid met anderen. De vakantietijd biedt ruimte om de banden met mensen om je heen te versterken en te verdiepen, of om juist te genieten van nieuwe contacten. Onderzoek laat zien dat mensen meer plezier beleven aan gesprekken met anderen op vakantie, en dat die gesprekken vaak langer duren. Die verbondenheid werkt weer positief op het vakantiegeluk.

De behoefte aan effectief handelen: competentie

Voor mensen is het belangrijk om te ervaren dat dingen je lúkken. Tijdens een vakantie kun je je gevoel van competentie flink versterken. Zeker als je gaat reizen stelt een vakantie je voortdurend voor kleine of grotere uitdagingen. Iedere uitdaging geeft je de kans om uiteindelijk succes te ervaren. Je hebt de bestelling in het restaurant toch maar mooi gedaan ook al spreek je nauwelijks Frans. Je bent gaan abseilen of snorkelen, je hebt scooter gereden of met een ezel gewandeld, en je deed het goed. Toen die trein niet reed heb jij daadkrachtig een oplossing geregeld. Vier die kleine triomfen, en verleg hier en daar een grens. Daar is het vakantie voor.

Dus: op vakantie gaan biedt ons de kans om onze autonomie, verbondenheid en competentie te versterken. Dat is goed voor ons, en het helpt om ontspanning, gezondheid en geluk te ervaren. In één woord: meer leefkracht.

Wie weet inspireren je ervaringen op vakantie je om ook in het dagelijks leven je leefkracht te versterken. Wil je meer je eigen koers gaan varen, en met kleine stapjes toewerken naar het halen van je eigen doelen. SamenGezond kan je daarbij helpen, als jouw steuntje in de rug op weg naar meer leefkracht.

Vakantietips uit de wetenschap

1. Echt afstand nemen van de dagelijkse routine levert het grootste vakantie-effect. Dat kan thuis, maar gaat op een andere plek vaak gemakkelijker
2. Wanneer mensen zelf beslissen nog wat te werken tijdens hun vakantie, heeft dat geen effect op hun stemming en vakantiebeleving. Ze komen wel wat minder goed uitgerust thuis
3. Tijdens langere vakanties ervaren mensen de diepste ontspanning gemiddeld op dag 8. Ook kortere vakanties leveren echter veel ontspanning en geluk op.
4. Mensen brengen op hun vakantiebestemming vaak meer tijd in de buitenlucht door, en dat is goed voor hun welzijn
5. Enkele dagen na het einde van de vakantie zijn vakantiegangers over het algemeen weer terug op hun niveau van gezondheid en geluk van vóór de vakantie. Bij SamenGezond helpen we je graag om dat niveau zo hoog mogelijk te maken!