Omgaan met werkdruk

Je kent het misschien wel. Het gevoel als een berg op te zien tegen de dag die nog moet beginnen. Omdat de to-do-lijst op je werk ontzettend lang is geworden en je het gevoel hebt dat het nooit op tijd gaat afkomen. Of omdat je manager iets onmogelijks van je verwacht. Niet zo gek dus dat de stress af en toe flink kan toeslaan op het werk. Ongeveer 1 op de 3 werknemers geeft dan ook aan een hoge werkdruk te ervaren. Toch is een hoge werkdruk wat anders dan het simpelweg erg druk hebben op het werk. Werkdruk ontstaat als een werknemer consequent moeite heeft om te voldoen aan de eisen die het werk stelt.

Hoog werktempo

Sonja van Hamersveld is eigenaar van adviesbureau Charly Green, dat organisaties ondersteunt bij duurzame inzetbaarheid en de groei naar meer vitaliteit. Ze legt uit: “Het ervaren van mentale werkdruk kan verschillende oorzaken hebben. De voor de hand liggende reden is een hoog werktempo of structureel te veel werk in te weinig tijd af moeten hebben. Maar van invloed zijn ook bijvoorbeeld ook de persoonlijkheid, privésituaties en leefstijl van werknemers. Perfectionisme, financiële zorgen thuis, een scheiding of het overlijden van een dierbare, slecht slapen, geen pauzes nemen of een inactieve levensstijl… Als je naast dit soort persoonlijke omstandigheden ook nog moeten presteren op het werk, dan kan dat de werkstress behoorlijk vergroten.”

Omgaan met werkdruk

Toegegeven, sommige mensen vinden het fijn om het druk te hebben en hebben dat nodig om te presteren. En of werkzaamheden als te hoge werkdruk wordt ervaren, hangt ook af van de wijze waarop iemand met de werkdruk kan omgaan. De een kan nou eenmaal wat makkelijker afstand nemen van het werk of wat makkelijker relativeren dan een ander. Maar op het moment dat de balans tussen de werkbelasting en dat wat je aankan verstoord raakt, ontstaat er werkdruk. En daarmee loop je het risico dat je last krijgt van werkstress en gezondheidsklachten. Dat kunnen fysieke klachten zijn, zoals als een verhoogde bloeddruk, hart- en vaatziekten, hoofdpijn, duizeligheid en verminderde weerstand. Maar ook psychische klachten, zoals somberheid, vermoeidheid en depressie.

Kijk naar factoren op het werk én thuis

De cijfers liegen er niet om. Jaarlijks voeren TNO en CBS de nationale enquête arbeidsomstandigheden (NEA) uit onder zo’n 42.000 werknemers. Daaruit blijkt dat 15,9% van de werknemers burn-out klachten heeft. En volgens de Rijksoverheid melden 150.000 tot 300.000 mensen zich jaarlijks ziek vanwege werkstress. Van Hamersveld: “Er zijn heel veel variabelen van invloed op mentale werkdruk. Karakter, persoonlijkheid, hoe iemand voor zichzelf zorgt, de thuissituatie, de leidinggevende, de werkomgeving… Dit is voor iedereen anders. Een voorbeeld: de een krijgt stress van thuiswerken omdat er zoveel afleidingen zijn, de ander vindt het heerlijk. Daarom is het zo ontzettend belangrijk om met je werkgever in dialoog te gaan.”

Omstandigheden

Werkdruk kan bijvoorbeeld ontstaan door werk dat niet aansluit bij je opleiding of ervaring, je te weinig tijd hebt voor een opdracht, de eisen te hoog zijn of te zware verantwoordelijkheden hebt. Maar ook omstandigheden kunnen werkdruk vergroten. Denk  aan technische mankementen, conflicten met de leidinggevende, reorganisaties die onzekerheid geven over het wel of niet behouden van de baan, onduidelijkheid over de taakomschrijving, geen vakantie nemen of veeleisende klanten. “Het is dan goed om samen met je leidinggevende te kijken naar waar de werkdruk zit en wat je hieraan kan veranderen. Dat kan bijvoorbeeld betekenen dat je vaker voor jezelf opkomt bij de leidinggevende en leert om nee te zeggen, omdat er gewoon geen werk meer bij kan. Assertiever worden dus. Maar het kan ook liggen aan structureel te laat naar bed gaan of te perfectionistisch opstellen. Het aanpassen van gewoontes kan dan een oplossing zijn.”

Werkdruk verlagen

De projecten, workshops en verandertrajecten waar Charly Green bedrijven bij ondersteunt gaan vooral over de bewustwording. “We stimuleren organisaties om in dialoog te gaan, omgevingsfactoren te verbeteren en belemmerende omstandigheden op te sporen. Ook geven we praktische tools voor ontspanning, variërend van mindfulness, trainingen neuroleiderschap , een workshop ‘rust in de drukte’ of letterlijk lessen vanuit de sport; presteren onder druk’. Belangrijkste is als je maar met elkaar een omgeving creëert waarin gezonde gewoontes makkelijker, leuker en toegankelijker worden.”