Geheugentraining & oefeningen

De verjaardag van je beste vriendin of de naam van de collega waar je vorige week aan werd voorgesteld… Voor dit soort feiten doe je een beroep op je geheugen. Maar ook herinneringen aan ‘vroeger’ liggen ergens opgeslagen in de grijze massa. Neurologen en psychiaters maken onderscheid tussen het langetermijngeheugen en het kortetermijngeheugen. In het eerste liggen dingen opgeslagen die lang geleden zijn gebeurd. In het tweede bevindt zich recente informatie. Bij sommige aandoeningen faalt het kortetermijngeheugen terwijl herinneringen aan vroeger nog levendig aanwezig kunnen zijn. Of omgekeerd.
 

Slechter geheugen: wat zijn de oorzaken?

Als je vaker dan normaal iets vergeet, is je eerste gedachte misschien ‘word ik dement?’

Meestal is daar geen sprake van. Een blanco pagina in je herinneringen heeft meestal een aanwijsbare oorzaak zoals te druk zijn (stress), angst, slapeloosheid of depressie. Ook teveel alcohol drinken kan ervoor zorgen dat je een deel van je herinneringen wegspoelt. Ben je chronisch op dieet omdat je wilt afvallen? Te weinig glucose (uit koolhydraten) kan de werking van je brein belemmeren en daarmee je geheugen. Verder kunnen aandoeningen als ADD en ADHD ervoor zorgen dat je wat vaker dingen vergeet.

Of zijn het de hormonen?

Zelfs hormonen zijn van invloed. Zo merken vrouwen die zwanger zijn en vrouwen in de overgang vaak dat ze moeite hebben om dingen te onthouden. Aan hormonen of ADHD is niet veel te doen, maar aan stress, teveel drinken of slapeloosheid wel. Als je merkt dat je geheugen te lijden heeft onder je leefstijl, dan is het zaak om die eerst aan te pakken (vergeet niet om sportief bezig te zijn, want ook dat stimuleert je geheugen).
 

Geheugentraining kan tot op hoge leeftijd

Zelfs als je uitgerust bent en je drinkt geen drup, ben je misschien toch één van die mensen die ‘niks’ kunnen onthouden. Dat ‘niks’ valt meestal wel mee, maar als je jezelf vergelijkt met anderen die veel meer feitjes kunnen opdreunen, kan het wel zo lijken. Toch kan iedereen beter worden in het onthouden van dingen. Onze hersenen zijn bijzonder ‘trainbaar’ en dat blijven ze tot op hoge leeftijd. Hoe jonger je begint met hersenen trainen, hoe meer reserve je hebt om op latere leeftijd de gevolgen van ouderdom en eventueel dementie op te vangen.
 

Tips voor geheugentraining & oefeningen
 

1. Aandacht

Als je veel dingen tegelijk doet, is het moeilijker om brokjes informatie tot je te nemen. Wanneer raak je je sleutels kwijt? Bijvoorbeeld als je aan de telefoon bent, terwijl je de boodschappen in de koelkast legt. Het duurt 8 seconden voordat je een brokje informatie hebt opgeslagen in je geheugen. Dus neem de tijd en richt al je aandacht op wat je aan het doen bent, dan blijft er meer in je geheugen ‘plakken’. Mindfulness is een goede manier om je aandacht te verbeteren.
 

2. Hersenen trainen? Leer iets nieuws!

Een nieuwe vaardigheid of vak leren is de ultieme prikkel om je geheugen te stimuleren. Het werkt echter alleen als je het leuk vindt of interessant, want om te kunnen leren moet je er wel je aandacht bij kunnen houden.
 

3. Ezelsbruggetje

Het ezelsbruggetje is een oude truc maar een effectieve. We kunnen feiten makkelijker onthouden als er samenhang is met andere feiten die misschien al in ons systeem zitten. Wat dat betreft is het geheugen net een breiwerk. Word je op een borrel voorgesteld aan nieuwe mensen en heb je moeite namen te onthouden? Maak voor jezelf een zinnetje waarin je ze typeert. Madelon met een jurk als een nachtjapon. Gerard van der Staag met een vlek op zijn kraag. Wedden dat je ze nooit meer vergeet? Wil je lange getallen onthouden zoals data of telefoonnummers? Breek het getal op in stukjes en zeg die een paar keer ritmisch op.
 

4. Hersenen trainen? Tomtom uit!

Het is een prachtige uitvinding, maar met de Tomtom aan, hoef je eigenlijk niet na te denken. Probeer eens om de route van tevoren uit je hoofd te leren. Bij Amersfoort de A1 richting Hengelo en dan de N310 naar Otterlo, dan de eerste rechts en de tweede links. Een supertraining voor je geheugen. Maak er een gewoonte van en doe dit gaandeweg ook bij langere, complexere routes.
 

5. Apps voor geheugentraining

Er zijn tegenwoordig erg leuke apps waarmee je je brein kunt trainen. Met Peak, Lumosity of Elevate bijvoorbeeld, die zijn ontwikkeld door neurowetenschappers in samenwerking met gamebouwers. Via je smartphone kun je je geheugen, concentratie, coördinatie, creativiteit en nog veel meer trainen via deze en andere games.
 

6. Doe dutjes

Raar maar waar, mensen die tussentijds hun brein even rust geven om alle informatie te verwerken die er op een dag voorbij komt, blijken hun geheugen te verbeteren. Logisch, want als we slapen wordt informatie gesorteerd en opgeslagen.

Meer over braintraining? Lees ook concentratie verbeteren. 
 

Bronnen: