5 feiten en fabels over stress

Stelling 1: Hoe minder stress, hoe beter

Fabel. Je kunt zelfs te weinig gestrest zijn. Stress is de reactie van je lichaam als je onder druk staat. Een beetje stress hebben we nodig om in actie te komen en om te presteren. Dergelijke stress is dan ook positief te noemen. Als je maar genoeg kunt ontspannen tussen de stressmomenten, dan kunnen we daar prima tegen. En dan draagt stress bij aan een uitdagend en dynamisch leven.

Stress wordt negatief als de druk continu aanhoudt, als je eigenlijk niet meer kunt ontspannen en als er sprake is van bijkomende negatieve emoties, zoals angst (je bent bang om ontslagen te worden) of onmacht (er komt maar geen eind aan de stapel werk). Dan kan stress uit de hand lopen en leiden tot een burnout. Bovendien: als mensen geloven dat stress slecht voor ze is, dan hebben ze ook meer last van stress-gerelateerde klachten zoals slecht slapen en hoge bloeddruk. Gelukkig werkt het ook omgekeerd. Mensen die geloven dat stress goed voor ze is, blijven er gezond bij.

Stelling 2: Een weekje vakantie helpt altijd tegen stress

Fabel. Het kan lekker zijn om een week aan het strand te liggen en zo te ontspannen, maar een vakantie kan ook stress opleveren: het regelen van de reis en de bagage, eventueel een jetlag. Dat zijn stuk voor stuk zaken die bijdragen aan stress. Als je voor korte tijd op vakantie gaat en je komt meteen weer terug in je stressvolle baan, dan heeft de ontspanning bovendien geen duurzaam effect.

Stelling 3: Stressklachten zijn een trend

Feit. Bij 25- tot 35-jarigen komen burnouts vaker voor dan bij mensen in andere leeftijdsgroepen. Dat heeft te maken met de tijd waarin we leven: enerzijds hebben we grote ambities, anderzijds omringen we ons met apparaten die ons voortdurend afleiden en die veel tijd kosten. Het continu in contact zijn via de digitale wereld kan een belangrijke bron van stress zijn. Er zijn weinig momenten meer waarin iemand even helemaal niets doet, of waarin iemand voor zich uit staart en het hoofd even helemaal leeg maakt. Bovendien zie je via social media voortdurend de successen van anderen, wat je extra onzeker kan maken. Waardoor je het gevoel hebt dat je harder je best moet doen – over je eigen grenzen heen - en dat draagt weer bij aan stress en eventueel een burnout.

Stelling 4: Multitasken levert stress op

Feit. Multitasken bestaat eigenlijk niet. Het is meer continu switchen van de ene naar de andere taak. Dat kost energie en is slecht voor de concentratie. En daardoor draagt het bij aan een gejaagd of gestrest gevoel.

Stelling 5: Gestreste mensen kun je beter met rust laten

Fabel. Mensen die veel last hebben van stress, willen het liefst dat iemand ze even geruststelt. Daarom is het goed om te luisteren naar iemand die last heeft van stress zodat iemand even kan ventileren, spanningen kan delen. Dat zorgt voor verbondenheid en helpt om een beetje te ontladen. Belangrijk is wel dat je andermans stress (en drukke werkzaamheden) niet overneemt. Laat de ander zelf een oplossing bedenken. Als de sfeer open is, zou je iemand ook kunnen aanspreken op gestrest gedrag en vragen wat er aan de hand is. Advies geven helpt niet. Iemand moet zelf hulp inschakelen.